Եթե դուք ձեռք եք բերում ինչ-որ ընկերության բաժնետոմսեր, ապա բացի նրանից, որ դուք կարող եք աշխատել բաժնետոմսերի գնի բարձրացման վրա (էժան ձեռք բերել, թանկ վաճառել), դուք կարող եք նաև ընկերությունից ստանալ շահաբաժիններ (դիվիդենտներ): Ի՞նչ է դա նշանակում: Ցանկացած բաժնետիրական ընկերություն, որը տարվա վերջում շահույթ է ստանում, այդ շահույթը կարող է օգտագործել երեք ձևով: Առաջինն այն է, որ ընկերությունը որոշում է ողջ շահույթը ներդնել ընկերության զարգացման մեջ, օրինակ, նոր գործարաններ կամ կենտրոններ բացել, նոր նախագծեր սկսել, բարձրացնել աշխատողների աշխատավարձը և այլն:
Երկրորդ տարբերակն այն է, որ ընկերությունը ողջ շահույթը բաժանում է բաժնետերերին, քանի որ ընդհանուր առմամբ` հենց նրանց է պատկանում ընկերությունը: Եվ նա անում է դա դիվիդենտներ վճարելու միջոցով: Իսկ երրորդ տարբերակն այն է, որ ընկերությունը շահույթի միայն մի մասն է օգտագործում ընկերության զարգացման համար, իսկ մյուս մասը վճարում է բաժնետերերին` որպես դիվիդենտներ: Գործնականում, երկրորդ տարբերակը գրեթե չի հանդիպում, ավելի հաճախ հանդիպում են առաջին և երրորդ տարբերակները: Այսինքն, ընկերությունը կամ ընդհանրապես դիվիդենտներ չի վճարում, կամ դրան հատկացնում է շահույթի միայն մի մասը:
Ինչո՞վ է պայմանավորված` ընկերությունը կվճարի դիվիդենտներ, թե ոչ: Դրա հետ կապված կա երկու տեսություն: Տեսություններից մեկն ասում է, որ ավելի լավ է ողջ շահույթը ներդնել ընկերության զարգացման մեջ և անել այնպես, որպեսզի ընկերությունը բարգավաճի և արդյունքում` դրա գինը բարձրանա, իսկ եթե ընկերության գինը բարձրանա, կբարձրանա նաև բաժնետոմսերի գինը և այդ դեպքում բաժնետերերը, վաճառելով իրենց բաժնետոմսերը, ավելի մեծ շահույթ կստանան, քան եթե ընթացքում ստանային դիվիդենտներ: Տեսություններից երկրորդն ասում է, որ իհարկե շահույթի մի մասը պետք է ներդնել ընկերության զարգացման մեջ, բայց մյուս մասն էլ պետք է վճարել բաժնետերերին: Չէ՞ որ բաժնետերերը բաժնետոմսերը ձեռք են բերել, որպեսզի շահույթ ստանան, ինչո՞ւ նրանք պետք է սպասեն այնքան, մինչև ընկերության գինը բարձրանա, իսկ եթե դա ընդհանրապես տեղի չունենա՞: Պետք է հոգ տանել բաժնետերերի մասին:
Ուղղակի հարցը կայանում է նրանում, որ եթե շահույթի միայն մի մասն ես ներդնում ընկերության զարգացման մեջ, ապա շատ հավանական է, որ ընկերությունը չի զարգանա և նրա գինը չի աճի այնքան, որքան այն կաճեր, եթե դրանում ներդնեիր ողջ շահույթը: Հետևաբար, այդ դեպքում բաժնետոմսերի գինը նույնպես այդքան չի աճի:
Այսինքն, ողջ հարցը բերվում է հետևյալին` ե՞րբ բաժնետերերը ավելի շատ շահույթ կստանան` եթե՞ բաժնետոմսերի գինը ավելի շատ աճի, բայց նրանք դիվիդենտներ չստանան, թե՞ եթե բաժնետոմսերի գինը ավելի քիչ աճի, բայց նրանք դիվիդենտներ ստանան: Այս երկու տեսություններն էլ ունեն իրենց կողմնակիցները և դրանցից ոչ մեկի բացարձակ ճշմարտացիությունը դեռ ապացուցված չէ: Ամեն ընկերություն ինքն է որոշում, թե իր համար որն է լավ: Ուղղակի նշեմ, որ սովորաբար ընկերությունների մեծ մասը դիվիդենտներ չեն վճարում և իրենց ողջ շահույթը ներդնում են ընկերության զարգացման մեջ: Իսկ այն ընկերությունները, որոնք դիվիդենտներ են վճարում, դրան հատկացնում են շահույթի մի մասը միայն: Օրինակ, ԱՄՆ-ում սովորաբար դա 40-50%-ն է, Ռուսաստանում` 15-25%-ը և այլն:
Նշեմ նաև, որ այն ընկերությունները, որոնք թողարկում են և սովորական և արտոնյալ բաժնետոմսեր, սովորաբար արտոնյալ բաժնետերերին վճարում են ավելի շատ դիվիդենտներ, քան հասարակ բաժնետերերին: Իսկ թե ինչքան է այդ տարբերությունը, դա կրկին ամեն ընկերություն ինքն է որոշում (տարբերությունը կարող է լինել օրինակ 10% կամ 50%): Նաև, եթե ուզում եք իմանալ, թե արդյոք տվյալ ընկերությունը վճարում է դիվիդենտներ, թե ոչ, և ինչքան է տարեկան վճարում, ապա կարող եք նայել Div & Yield դաշտը Yahoo Finance-ում և Div/yield դաշտը Google Finance-ում:
Իր պատմության առաջին 27 տարիների ընթացքում, մինչև 2002 թվականը, Microsoft-ը դիվիդենտներ չէր վճարում, բայց 2002 թվականին նա որոշում է փոխել իր քաղաքականությունը և 2003 թվականից սկսած սկսում է վճարել դիվիդենտներ: 2004 թվականին յուրաքանչյուր բաժնետոմսի դիմաց նա վճարում է $3 դիվիդենտ (այդ ժամանակ Microsoft-ի 1 բաժնետոմսի միջին գինը $27 էր):
Հանրահայտ Johnson & Johnson ընկերությունը, որի բաժնետոմսերը արժեն մոտ $66, 2010 թվականին վճարում է դիվիդենտներ $2,11 մեկ բաժնետոմսի դիմաց, որը համապատասխանում էր 3,23% դիվիդենտային եկամտաբերության:
Վերջերս, իր պատմության մեջ առաջին անգամ, բաժնետերերին դիվիդենտներ վճարելու մասին հայտարարություն արեց նաև հայկական բանկային համակարգի 3 բաց բաժնետիրական ընկերություններից մեկը` Արարատբանկը: 2011 թվականին 5000 դրամ անվանական արժեքով յուրաքանչյուր բաժնետոմսի համար նա կվճարի 208 դրամ դիվիդենտ, որը համապատասխանում է 4.17% դիվիդենտային եկամտաբերության:
Hargeli Hajoxutyan Blog
Es unem “Elektrajshgritsarq” BB ynkerutyan 5 bajnetoms (1996 tvi): Es uzum em imanal ardyoq ayd @nkerutyun@ gorcum e, ev es karox em stanal im dividentner@”
Shnorhakalutyun
Զառա ջան “Էլեկտրաճշգրիտսարք” ԲԲԸ-ն կարծես գործում է, որովհետև այստեղ լուծարման կամ գործունեության դադարեցման մասին բան չկար գրված: Իրենց համարը 27-14-41 է, որը վերցրել ենք այստեղից: Պետք է զանգահարեք նույն հարցը հենց իրենց տաք, քանի որ նման ինչ-որ ինֆորմացիա ցավոք չգտանք:
shat shnorhakalutyun
Լուկա ջան Էսպիսի մի հարց.դե դու գիտես որ ես ուզում եմ արժեթղթերի բիզնեսով զբաղվել,բայց անփորձ եմ,և ուզում եմ այդ ոլորտի գիտելիքներս խորացնեմ,բայց….ցանկությունս շաատ մեծ է,եթե կարող ես ինձ օգնել,կունսուլտացիաների հաճախել քո մոտ ,ես շաաաատ գոհ ու շնորհակալ կլինեմ քեզանից:
Նախապես Շնորհակալություն.
Գագիկ ջան խնդիր չկա, ես հաճույքով ինչ գիտեմ կասեմ, իսկ Երևան երբ ես գալու?
Շատ շնորհակալ եմ քեզանից Լուկա ջան,ես կոնկրետ չգիտեմ թե երբ,մի 2 շաբաթ առաջ եմ եկել Երեվանից,բայց գալուց առաջ ես ամպայման կկապնվեմ քո հետ Լուկա ջան:
Հա Գագիկ ջան, համարս գիտես, երբ հարմար լինի, զանգի հանդիպենք:
եղավ Լուկա ջան ամպայման,նորից ու նորից շատ շնորհակալ եմ
Խնդրեմ Գագիկ ջան 🙂
Յուրաքանչյուր գործունեության ոլորտ արտադրության տեսակ կամ կազմակերություն իր առանձնահատկություններից կախված կարող է զարգանալ ու ընդլայնվել տարբեր արագությամբ:Իմ փորձից ելնելով կարող եմ ասել որ մի ժամանակ է գալիս որ դրա ընդլայնումը և չափից արագ զարգացումը հաստատ ավելի վնաս է:Այսինքն ընկերությունը ճիշտ կանի սկզբնական շրջանում դիվիդենտների մաին բացառձակապես մոռանա(գոնե մոտ հինգ տարի) ,իսկ արդեն երբ հասնի պահը երբ դրա ընդլայնումն ուղղակի անիմաստ կլինի կամ պետք կլինի չափավոր ու դանդաղ տեմպերով, կարելի է նաև մասամբ կամ ամբողջությամբ շահույթը հատկացնել դիվիդենտներին:Տես Դու էլ քո նյութում բերեցիր Microsoft-ի օրինակը: