Ինչպես վարել ճիշտ գնային քաղաքականություն

Ամբողջ աշխարհում, այդ թվում նաև Հայաստանում, տարեցտարի նկատվում է առաջնային անհրաժեշտության ապրանքների և սննդամթերքի գների աճ: Գնաճն անխուսափելի է, քանի որ մարդկանց թվաքանակի ավելացմանը զուգահեռ նվազում են բնական ռեսուրսները և ավելի է մեծանում պահանջարկը սննդամթերքի նկատմամբ: Գործարար մտածելակերպ ունեցող մարդիկ շատ լավ են հասկանում գնաճի անխուսափելիությունը, քանի որ գնաճի հիմքում ընկած է շատ պարզ կանոն. եթե մեծանում է արտադրվող ապրանքի ինքնարժեքը՝ բնականաբար ավելանում է նաև ապրանքի գինը: Ցավոք հայկական գործարար միջավայրում դեռ չի ձևավորվել ճիշտ գնային քաղաքականություն վարելու մշակույթը: Դրան խանգարում է արագ հարստանալու անհեռատես ցանկությունը, որը կա հայերիս մոտ: Սակայն ապրանքների կամ մատուցվող ծառայությունների գինը բարձրացնելուց առաջ, այնուամենայնիվ, անհրաժեշտ է վերլուծել իրավիճակը և հաշվարկել ռիսկերը: Բարձրացված գները կարող են բերել մի շարք ծանր հետևանքների՝ ընդհուպ մինչև բիզնեսի սննկացման: Իսկ որպեսզի  գործարարը կարողանա վարել ճիշտ գնային քաղաքականություն, անհրաժեշտ է հետևել ստորև նշված կանոններին.

1. Եթե գործարարի կողմից առաջարկվող արտադրանքը վաճառվում է ինքնարժեքից 20% կամ ավելի բարձր գնով, ապա բնավ պարտադիր չէ հումքի առաջին իսկ թանկացման դեպքում բարձրացնել արտադրանքի գինը. բիզնեսը կարող է գոյատևել անգամ 5% եկամտաբերության դեպքում:

2. Եթե խոշոր արտադրողները բարձրացնում են ապրանքի գինը, ապա դա դեռ չի նշանակում, որ փոքր արտադրողները պետք է հետևեն նրանց, քանի որ խոշոր ձեռնարկությունների ծախսերն ավելի շատ են:

3. Պետք չէ տրվել գների բարձրացման «գայթակղությանը»: Երբեմն խոշոր արտադրողները արհեստականորեն բարձրացնում են գները՝ դրանով ստիպելով մանր արտադրողներին ևս բարձրացնել իրենց արտադրանքի գինը, իսկ երբ մանրներն արդեն կատարում են իրենց ծախսերը՝ նոր եկամուտներին համապատասխան, գների նոր իջեցումը կարող է կործանման հասցնել նրանց:

4. Գների բարձրացումից առաջ պետք է անպայման ուսումնասիրել՝ արդյո՞ք ձեր սպառողները կկարողանան այդքան վճարել: Հակառակ դեպքում՝ կնվազի պահանջարկը արտադրանքի կամ ծառայության նկատմամբ կամ էլ շուկայում կհայտնվի նոր արտադրող, ով կառաջարկի կամ նույն արտադրանքն ավելի էժան կամ որևէ այլ փոխարինող արտադրություն կամ ծառայություն:

5. Եթե թանկացնում եք ապրանքի կամ ծառայության գինը, ապա դրա համար պետք է բերել հիմնավոր պատճառներ՝ հակառակ դեպքում կկորցնեք հաճախորդների զգալի մասին:

6. Եթե այնուամենայնիվ անխուսափելի է գների բարձրացումը, ապա կարելի է ավելացնել արտադրանքի որակը կամ տրամադրել լրացուցիչ անվճար ծառայություն:

Գների բարձրացման մեջ մարդիկ ցավոք առաջին հերթին մեղադրում են պետական կառույցներին, սակայն հարցին պետք է նայել նաև գործարարի տեսանկյունից՝ արդյո՞ք մենք միշտ ենք դիմանում գների բարձրացման գայթակղությանը: Ցավոք՝ ոչ միշտ: Բերեմ մի օրինակ:

Իրական պատմություն

Ծանոթներիցս մեկն իրենց գյուղում հիմնել էր տաքսի ծառայություն: Սկզբում ամեն ինչ լավ էր՝ նա չուներ մրցակիցներ, տրամադրում էր որակյալ ծառայություններ և հաճախորդների մեծ մասը գոհ էին: Սակայն ավտոպահեստամասերի առաջին իսկ թանկացման ժամանակ տաքսի ծառայության սեփականատերը բարձրացրեց գները, քանի որ չէր ցանկանում նվազեցնել իր եկամուտները: Արդյունքում՝ սկսեց քիչ վարձատրել վարորդներին, նրանք էլ դուրս եկան աշխատանքից և նրանց փոխարինեցին ավելի քիչ փորձով վարորդներ: Դրանից պակասեց հաճախորդների քանակը: Դրան զուգահեռ տաքսի ծառայության սեփականատերն ավելի բարձրացրեց ծառայության գները՝ փորձելով ոտքի կանգնեցնել արդեն կիսով չափ կործանված տաքսի ծառայությունը, բայց արդեն ուշ էր: Ամբողջովին սննկացած ծառայությունը չէր կարողանում անգամ վճարել մեքենաների վերանորոգման ծախսերը: Արդյունքում՝ սեփականատերը վաճառեց մեքենաները և լուծարեց տաքսի ծառայությունը: Բայց նույն գործարարը կարող էր մի քանի անգամ ընդլայնել իր բիզնեսը, եթե ժամանակին վարեր ճիշտ գնային քաղաքականություն:

Հիշեք՝ գործարարը նման է բռնցքամարտիկի. մի պահ զգոնությունը թուլացնելու դեպքում հնարավոր է ենթարկվի նոկաուտի: